H1N1 Монголд - Маск

А томуугийн H1N1 вирус Монголд орж ирлээ. Анх 2009 оны 4 сард нээгдсэн энэ вирус нь хүн, шувуу, гахайд тохиолдох 4 өөр вирусны холимог. Одоогоор 208268 хүн өвчилсөн нь батлагдсан бөгөөд 4433 хүн нас барсан буюу нийт авчлөгсдийн 2.1 хувь нь нас барсан. Гэхдээ энэ бол "албан ёсны" мэдээ. ДЭМБ-ийн тооцоолж байгаагаар өвчилсөн хүмүүсийн дийлэнх нь долоо хоногийн дотор эдгэж, бүртгэгдэхгүй байгаа. Харьцуулахад жилд жирийн томуугаар АНУ-ын хүн амын 5-аас 20% нь өвчилж 36000 орчим хүн нас бардаг. Дэлхийн хэмжээгээр энэ тоо хэд дахин нэмэгдэх нь мэдээж

Монголчууд маскний арай хэтрүүлээд байх шиг байна. ДЭМБ-ын FAQ хуудас болон АНУ-ын Center for Disease Prevention -н хэлж байгаагаар бол өвчлөөгүй тохиолдолд маск зүүхийг зөвлөхгүй байна гэжээ. Зөвхөн өөрөө туссан буюу туссан хүнийг эмчилж буй нөхцөлд л заавал зүү гэж байгаа бөгөөд маскийн буруу хэрэглээ нь өвчлөх тохиолдлыг ихэсгэж магадгүй гэжээ. Ядаж л маск зүүвэл түүнд битгий хүр гэж байна.

Маск зүүхийн оронд дараах зүйлсийг хийх нь илүү ач холбогдолтой:
-хамар, амандаа гараараа хүрэхгүй байх;
-саван ба усаар гараа сайтар угаах, эсвэл спиртэд тулгуурласан гар ариутгагч хэрэглэх (ялангуяа ам, хамартаа хүрч буй үед, эсвэл бохирдсон байх магадлалтай гадаргуунуудад хүрсэн үед);
-өвчилсөн байж магадгүй хүмүүст ойртохгүй байх;
-болвол олон хүн цугларсан газарт байх цагаа багасгах;
-цонхоо онгойлгож өрөөнийхөө агаарын урсгалыг сайжруулах;
-эрүүл байх зан үйлс (сайтар унтаж амрах, тэжээл ихтэй хоол хүнс хэрэглэх, байнга хөдөлж байх)

ДЭМБ-ийн твиттер хаяг: http://twitter.com/whonews

Бие даалт бичих зааварчилгаа

Энэ сайтаас их сургууль, коллежид яаж бие даалт бичих талаар шог зааварчилгаа оруулжээ:
1.Эвтэйхэн босоо сандалтай, гэрэлтүүлэг сайтай газар компьютерийнхаа өмнө суу
2.Мессенжер, Фэйсбүүк, hi5-даа нэвтэр. Мэйлээ шалга
2.Сэдвээ сайтар нягталж унш
4.Анхаарлаа төвлөрүүлэхийн тулд шоколад авч ид
5.Мэйлээ шалга
6.Найз руугаа утасдаж кофе уух уу гэж асуу. Мэдээж биеэ ажиллахад төвлөрүүлэхийн тулд
7.Өрөөрүүгээ буцаад цэвэрхэн, гэрэлтүүлэг сайтай газар эвтэйхэн, босоо сандал дээр суу
8.Хийх ёстой сэдвээ баталгаатай ойлгосон байхын тулд дахин унш
9.Мэйлээ шалга
10.Аль бага сургуулийн үед найз байсан хүүхэд рүүтэйгээ харилдцаагүй болсныгоо санаж байна уу? Тэр захиаг түргэн бичихгүй бол анхаарлаа төвлөрүүлж чадахгүй шүү дээ
11.0-н өрөөнд өөрийн царайгаа толинд хар
12.Нэтээс хэдэн дуу тат
13.Мэйлээ шалга. ЭНЭ ТАНИЛ ХАРАГДАЖ БАЙНА УУ?
14.Ирээдүйн талаар (ж.нь. амралтын талаар) найзуудтайгаа мессенжерээр чатла
15.Мэйлээ шалга
16.Татсан дуунуудаа сонсож дахин хэдийг татах
17.Нөгөө давхарт байгаа найз руугаа утасдаж бие даалтаа бичиж эхлэсэн эсэхийг шалгах. Багш, курс, их сургууль, дэлхий нийтийг хараах
18.Дэлгүүрээс бохь худалдаж авах. Өмнөх хайрцаг чинь бодвол дуусаа биз
19.Нэгэнт дэлгүүр явсных, байгаа сонин, сэтгүүлийг худалдаж аван унших
20.Мэйлээ шалгах
21.ТВ мэдээг харж гайгүй нэвтрүүлгүүдийг бүгдийг нь үзэж буй эсэхээ шалгах
22.Компьютерийн хөзөр юм уу PC тоглоом тоглох
23. bored.com руу орох
24.Гараа угаа
25.Найз руугаа утасдаж хэр их хийснийг асуух, бодвол эхлээчгүй байх
26.Өрөөнийхөө найзын фото альбомыг үзэж хүмүүсийн талаар асуух
27.Газар сууж ирээдүйн төлөвлөөнийхөө талаар бодох
28. bored.com дээр шинэ зүйл орсон эсэхийг шалгах
29.Мэйлээ шалгаж шинэ дуунуудаа сонсох
30.Windows цагаа барьж дахин гацаж буй тул компьютероо рестартлах
31.Зүгээр л хийх юм олдохгүй бие даалтын сэдвээ дахин унших
32.Сандалаа цонхонд ойртуулж нар мандахыг харах
33.Газар доош харж хэвтэн ёолох
34.Ханыг цохиж ямар нэг юмыг эвдлэх
35.Мэйлээ шалга
36.Амандаа үглэж хараах
37.Өглөөний 5 цаг-зогсолтгүйгээр бие даалтаа нухах 6 цаг-дууссан
38.Тэр тэнэг бие даалтыг хийх гэж ерөөс унтаагүй гэж хүн болгонд үглэх
39.Хичээлдээ явж, даалгавраа өгч, гялс харин дуг хийх

Твиттер

Анх твиттерийн талаар сонсоод сошиал нетворк гэхээр нэг их таалагдаагүй юм. Үнэндээ бол надад фэйсбүүк, маиспэйс, hi5 зэрэг зүйлс цагны гарз гэж бодогддог. Харин нэт дээр твиттерийг "микроблог" гэсэн байхыг хараад туршаад үзье гэж бодсон. 4 сарын үед анхны твиттерээ бичээд одоо 500 орчим твийттэй, 90 орчим дагагчтай боллоо. Харин энэ 500-гийн хагас гаруйг нь зөвхөн 9 сард бичсэн бөгөөд "донтолт" явагдаж байна. Хурдан твийт бичихийн тулд гар утсандаа Snaptu, компьютертээ TweetDeck, twhirl, вэб хөтөчдөө Power Twitter, TwitterFox зэргийг суулгасан. Үүний ачаар компьютерээ 2 ч удаа гацаав.

Гэвч яг энэ үед ~дахин~ блог нээсэн бөгөөд твийтлэдэг болсноос хойш блогоо бүр мартсан. Твиттер дахь монголчуудын ихэнх нь анх блог бичээд, дараа нь твийтлэдэг болсон бол би яг эсрэгээр... Одоо харин блогтоо анхааръя... Хэзээ нэгэн цагт твиттер профайлынхаа "I barely update my blog" гэхийг авч хаяхын төлөө!

Бас Мобикомын пакт

Youtube дээр энэ бичлэгийг тавьсан боловч анхны бичлэг тул бараг хүн үзсэнгүй. Гэвч ийм юм болсон юм:
(Бичлэг)

Нэгжээ шалгах гэсэн чинь урдаас DUMMY гээд л... яасан их дургүй хүрвээ.

Мессеж бичих үнэ

Мобикомд гар утаснаас интернэтэд ороход 1 kB нь 8 мөнгө гэж байна. Гэтэл нэг мессеж бичихэд 19-өөс 40 төгрөг зарцуулагдана.

Амархаан тооцоо хийж үзье. Нэг мессеж нь 160 орчим үсэгтэй. Өөрөөр хэлбэл 160 орчим байт (160kB). Энэ нь 160/1024= 0.15625 kB, ганц килобайтын хаана ч хүрэхгүй.

1000 мессеж бичих үнэ дээр авч үзье. 1000 мессежийг гадны оператор руу явуулахад 40000 төг зарцуулагдана. Гэтэл 1000 мессеж гэдэг бол 156.25 kB буюу нөгөө интернэтэд орох үнээр бол 156,25*8мөнгө=1250 мөнгө=12.5 төгрөг

Өөрөөр хэлбэл бид 40000/12.5=3200 дахин их мөнгө төлж мессеж бичиж байна. Ийм болохоор хүмүүс утас дээрх и-мэйлийг идэвхижүүлээд бичвэл хамаагүй хямд тусах мэт санагдана. Эсвэл утсандаа Opera Mini-г суулган gogo-р үнэгүй мессеж бичээд л...

Хүн ба шумуул

Твиттер дээр нэг хүн шумууланд хазуулчихаад түүнийг ямар хэрэгтэй амьтан юм бэ гээд твит бичихэд би шууд л урдаас нь хүн ямар үүрэгтэй вэ түүнтэй ижил, эцсийн эцэст амьдралын утга учир гэж үгүй юм шиг байна гээд хариулав. Тэгээд өнөөдөр 0-д ном уншиж байгаад үүнтэй холбоотой нэг өгүүлбэр харлаа.

We forget a fundamental truth: We are the only species in this vast web of life that no animal or plant in nature depends on for its survival. – yet we depend on this whole web for our survival (Hot, Flat, and Cold, Thomas L. Friedman)

“Бид нэг чухал үнэнийг мартаж байна. Энэхүү амьдралын их тор доторх зүйл амьтдаас бидний зүйл л дан ганцаараа аливаа амьтан, ургамалд зайлшгүй хэрэг болдоггүй. – гэтэл бид энэ торгүйгээр оршин байж чадахгүй”

Энэ өгүүлбэрийг хараад хэтэрхий макро бодож байснаа ойлголоо. Амьдралын утга учрийг олно гэж байхгүй (ж.нь. The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy дээр ертөнц, амьдрал, бүхний хариуг 42 гэсэн тоо тайлбарлана гэдэг --> http://www.google.com/search?hl=en&rlz=1B3GGGL_enMN310MN311&q=the+answer+to+life+the+universe+and+everything&btnG=Search&aq=f&oq=&aqi=). Харин амьдрал дотроо бол бүхэн утга учир, холбоотой юм шиг. Харин хүний үүрэг?

Хүн бол бусад амьд биесээс ихэнх хэрэгцээгээ хангана. Гэтэл буцааж юу өгдөг вэ? Ядахнаа цогцосыг нь бусад амьтан иддэг байгаа даа. Гэтэл одоо бол ихэнхдээ чандарлуулж байгальдаа хэрэг болж эргэн очдоггүй. Тэр байтугай сансарт ч оршуулга хийх болсон – Южин Шумэйкэр бүр сар дээр байгаа. Үүний хажуугаар хүн зүйлийг устгана, байгалийг бохирдуулна, бүхэл дэлхийг л өөрт ч, бусдад ч муугаар нөлөөлөх байдлаар өөрчилнө. Өөрөөр хэлбэл хүн бол байгалиас тасарсан, хохирол л учруулдаг амьтан, бүр цаашилбал дэлхийн паразит болсон мэт санагдана.

Харин нөгөө шумуул маань байгальд ямар үүрэгтэй вэ? Гайхалтай нь хүнд гай болж байдаг тул түүний судалгаа нь зөвхөн яаж амархан устгах тал дээр л байдаг аж. Гэхдээ ямар ч байсан өндөг нь загас, шавьжны хоол, бие гүйцсэн хэлбэр нь шувуу, сарьсан багваахайн хоол болдог.

Тэр байтугай Google-р “human role in nature” (байгаль дахь хүний үүрэг) гэж хайхад яг үүнтэй холбогдолтой юм юу ч гарч ирэхгүй, харин хүн яаж амьтан устгаж, дэлхийн дулаарлыг үүсгэж байгаа талаар л гарч байна. Үүний адилаар шумуулны талаар хайхад харин “Шумуул тийм ч муу амьтан биш” гэсэн нийтлэл олдож байна.

Өөрсдийн биш байгаль эхийн талд орвол шумуул нь илүү ач холбогдолтой бололтой.

Ер нь шинжлэх ухаан хөгжих явцад хүн төрөлхтний байр суурь төвөөс холдсоор ирсэн. Үүнтэй ижил байдлаар, байгалийн тал дээр бас дэлхийн хаан шиг аашлахаа больвол яасан юм бэ?

Би ер нь байнгын блог бичих заяагүй бололтой

Дахиад л шинэ блог эхлүүллээ. Хэддэх блог вэ бүр тоогоо алдлаа. Энэ блог дээрээ л байнга юм бичиж байх болтугай гэхээс, хэхэ.